Canlılarda büyüme, bir organizmanın veya organizmanın bölümlerinin, organ yapılarında nitelik bakımından herhangi bir değişim olmaksızın sadece büyüklüğünün artması durumudur. Bu olaya büyüme adı verilmektedir.

Canlılarda büyüme ile gelişme, birbirleriyle sıklıkla karıştırılan iki temel kavramdır. Gelişme olayında genellikle bir irileşmenin görülmesiyle birlikte nitel olarak meydana gelen değişimler de söz konusudur. Temel fark buradan kaynaklanmaktadır. Yani gelişmenin yaşanması ile birlikte büyüme söz konusuyken, büyümenin olması ile gelişme gerçekleştiğini söylemek mümkün olmayabilir. Her gelişme büyümeyi ifade ederken, her büyüme gelişme olarak nitelendirilemez. Bu nedenle nitelik bakımından farklılıklar söz konusudur.

Tek hücreli canlılarda meydana gelen büyüme, aynı zamanda tek hücre yapısının ve bileşenlerinin büyümesi anlamına gelir. Bu işlemin gerçekleşmesi halinde hücre bileşenleri sayısında birtakım artışlar görülebilir veya görülmeyebilir. Çok hücreli canlılarda ise büyüme, hücrelerde sayıca meydana gelen artışlar veya aynı canlı türünde boyut bakımından artış olması durumudur.

Bir hücreli veya çok hücreli bir canlı türünün birbirinden farklı olan kısımları büyüme eylemine elverişli olsa bile, bu büyüme olayı her zaman aynı anda veya sürekli bir şekilde gerçekleşmesi mümkün değildir. Büyümede ortaya çıkan süreksizlik durumu, farklı alanlarda meydana gelen büyüme durumunu ortaya çıkarır.

Büyüme olayı, bir veya daha çok bakımdan ve açıdan gerçekleştiği bilinmektedir. Örneğin, yüzey büyümesi veya çap ve kalınlık bakımından yaşanan büyümeler. Bunun yanı sıra, hepimizin büyüme denildiği zaman ilk olarak aklına gelen boyuna büyüme durumu söz konusu olabilir. Ayrıca, eşçaplı gerçekleşen büyüme türü de olması mümkündür.

Metamer hale gelmiş canlılar, kendisinden önce var olan metamer yapıdaki canlılara benzeyen yeni bir metamer canlı yapısı meydana getirebilir. Bunlar arasında bitki düğümleri ile düğüm aralarını ve yaprakları örnek verebiliriz. Aynı şekilde, halkalı halde bulunan halkalı solucanlar da halkaları bu duruma güzel bir örnektir.

Büyüme olayı, organizmalar veya hücrelerin bütün her yerinde ve her bölgesinde meydana gelebileceği gibi yalnızca bazı noktalarda da gerçekleşebilir. Birtakım lifli halde bulunan hücrelerin uç kısımları, sap kısımları ve köklerinin üstünde yer alan sürgen dokular bu tür büyüme türüne örnek verilebilir. Hayvanlarda ise Malpighi tabakaları veya birleşme sonucu oluşan kıkırdak yapılar bu büyüme türüne en güzel örnektir.

Başka bir büyüme türü ise, yeni meydana gelecek olan öğelerin mevcut halde bulunan eski öğelerin üstünde gelişmesi sonucu meydana gelen büyümelerdir. Yeni öğeler yani hücreler, Malpighi tabakası tarafından derinin üstünde yer alan hücrelerin yerine görev yapmaya başlar. Benzer olay, ağaçların kambiyumu tarafından elde edilen soymuk ve odun hücrelerinde görülür. Bunun yanı sıra, bu bahsetmiş olduğumuz büyüme türü mevcut bölümlerin farklılık göstermesi ile birlikte meydana gelir.

Canlılarda büyüme eylemi sırasında kimi durumlarda birtakım uyumsuzlukların görülmesi de söz konusudur. Bu durumun ortaya çıkmasında en önemli etken, cinsel olgunluğa erişme esnasında ikincil cinsiyet türlerinde ve cinsiyet bezlerinde meydana gelen sorunlardan kaynaklanmaktadır. Bu öğelerin hızlı bir şekilde büyümesi durumu, alometri adı verilen sorunun yaşanmasına yol açar. Bu olayın meydana gelmesinde yalnızca büyümenin etkisi ile gerçekleşmesi, büyümenin temel olarak suyun emilmesine dayandığını söylemek mümkündür. Her durumda büyüme olayı, metabolizmada gerçekleşen müdahaleler neticesinde gerçekleşir. Bu durum ise beslenme olayına ve beraberinde gerçekleşen özümleme olayına bağlıdır. Büyüme durumu ise sıklıkla hormon yapılarının denetimi sonucunda meydana gelir.