Doğadaki bütün canlılar, kendilerine benzer bireyler meydana getirme yeteneğine sahiptir. Bu yeteneğe üreme veya çoğalma denir. Üreme, canlıların hayatta kalmaları için zorunlu bir özellik değildir, ancak türün devamlılığını sağlar. Canlılarda üreme, eşeyli ve eşeysiz olmak üzere iki ana grupta incelenir.

Eşeyli üremede, dişi ve erkek olmak üzere iki cinsiyet vardır. Bu üreme şekli, iki bireyin genetik materyallerini birleştirerek yeni bireyler meydana getirmesi sürecidir. Bu tür üreme, genetik çeşitliliği artırır ve türün adaptasyon yeteneğini geliştirir.

Eşeysiz üremede cinsiyet yoktur; yani bireyin kendisinden yeni bireyler oluşur. Bu üreme sonucu oluşan bireyler, ana birey ile genetik olarak aynıdır. Eşeysiz üreme, genetik çeşitliliğe neden olmaz ve hızlı bir şekilde gerçekleşir. Daha çok ilkel organizmalarda görülür ve beş ana grupta incelenir:

Bitkiler, çiçekli ve çiçeksiz bitkiler olmak üzere iki grupta incelenir. Çiçeksiz bitkilerin çiçeği bulunmaz ve tohum oluşturmazlar. Çiçekli bitkilerde ise üreme organı çiçektir. Bu üreme sonucunda çiçek, tohum ve meyve oluşur. Çiçeğin sapı, çiçeği bitkinin gövdesine bağlar. Çanak yaprak, çiçeği tomurcuk halindeyken dış etkilere karşı korur. Taç yaprak ise çiçeğin renkli kısmıdır. Erkek organ, başçık ve sapçık olmak üzere iki kısımdan oluşur. Dişi organ ise dişicik tepesi, dişicik borusu ve yumurtalıktan oluşur. Bu bölümlerin hepsi çiçekte varsa, çiçeğe tam çiçek denir; bazı çiçeklerde ise tüm kısımlar olmayabilir, buna da eksik çiçek denir.

Büyüme, canlıların hacim ve kütle olarak artmasıdır; gelişme ise organizmanın biyolojik fonksiyonlarını yerine getirme yeteneğinin artmasıdır. Bitkilerde büyüme, hücre bölünmesi ve hücre genişlemesi ile olur. Hayvanlarda ise büyüme, hücre bölünmesi ve hücre büyümesi ile gerçekleşir. Gelişme, hem bitkilerde hem de hayvanlarda, organların ve sistemlerin belirli bir düzen içinde olgunlaşması ile meydana gelir.

Bitkilerde büyüme ve gelişme genellikle kök, gövde ve yapraklarda gözlemlenir. Fotosentez, bitkilerin büyüme ve gelişme süreçlerinde temel rol oynar. Hayvanlarda ise büyüme ve gelişme, embriyo döneminden başlayarak ergin hale gelene kadar devam eder. Hormonal ve genetik faktörler, bu süreçlerde önemli rol oynar.