Hamilelikte Bebekte Böbrek Büyümesi (Hidronefroz) Nedenleri
Hamilelik sırasında yapılan ultrason muayenelerinde bebekte böbrek büyümesi (hidronefroz) tespit edilebilir. Bu durum, böbreklerdeki idrarın normal şekilde boşalamayıp böbrek havuzcuğunda (pelvis) birikmesi sonucu oluşur. Genellikle geçici ve hafif olmakla birlikte, bazı durumlarda altta yatan yapısal bir sorunun işareti olabilir. İşte bebekte böbrek büyümesinin yaygın nedenleri:
1. Fizyolojik (Geçici) Hidronefroz
- En sık görülen nedendir ve genellikle zararsızdır.
- Bebeğin hızlı büyümesi, idrar üretiminin artması veya idrar yollarındaki geçici basılar nedeniyle oluşabilir.
- Doğumdan sonra kendiliğinden düzelme eğilimindedir.
2. Üreteropelvik Bileşke Darlığı (UPJ Darlığı)
- Böbrek ile idrar kanalı (üreter) arasındaki bağlantı noktasının dar olması durumudur.
- İdrarın böbrekten aşağıya akışını engelleyerek böbrekte genişlemeye yol açar.
- Bebeklerde en sık görülen yapısal hidronefroz nedenidir.
3. Üreterovezikal Bileşke Darlığı (UVJ Darlığı)
- İdrar kanalının (üreter) mesaneye bağlandığı noktada darlık olmasıdır.
- Bu durum idrarın mesaneden böbreğe doğru geri kaçmasına (reflü) veya idrar akışının engellenmesine neden olabilir.
4. Mesaneden Böbreğe İdrar Kaçışı (Vezikoüreteral Reflü - VUR)
- İdrarın mesaneden böbreklere doğru geri kaçması durumudur.
- Mesane ile üreterler arasındaki kapakçık mekanizmasının yetersiz çalışmasından kaynaklanır.
- Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarına ve böbrek hasarına yol açabilir.
5. Posterior Üretral Valv (PUV)
- Sadece erkek bebeklerde görülen, idrar kanalında (üretra) doğuştan gelen bir doku kıvrımıdır.
- İdrar akışını ciddi şekilde engelleyerek her iki böbrekte de genişlemeye neden olur.
- Daha ciddi bir durum olup erken müdahale gerektirebilir.
6. Ektopik Üreter
- İdrar kanalının (üreter) normalde olması gereken yerden farklı bir yere açılması durumudur.
- Bu anormal açıklık idrar akışını engelleyerek böbrekte genişlemeye yol açabilir.
7. Diğer Nadir Nedenler
- Çift toplayıcı sistem (duplikasyon anomalisi)
- Böbrek taşları (fetal ürolitiyazis - çok nadir)
- Böbrek kistleri veya tümörleri
- Nörojenik mesane (sinir sistemi problemlerine bağlı)
Önemli Notlar:
- Birçok hidronefroz vakası hafif şiddettedir ve kendiliğinden düzelir.
- Tanı genellikle gebelik ultrasonu ile konur, şüpheli durumlarda detaylı (düzey II) ultrason gerekebilir.
- Doğum sonrası takip önemlidir; yenidoğan döneminde renal ultrason ve gerekirse diğer tetkikler yapılır.
- Ciddi vakalarda doğum öncesi veya sonrasında müdahale gerekebilir.
- Bu bilgiler genel bilgilendirme amaçlıdır; kesin tanı ve tedavi için mutlaka çocuk nefrolojisi veya çocuk ürolojisi uzmanına başvurulmalıdır.
|